Parki i ogrody terapeutyczne

Problematyka terapeutycznych właściwości krajobrazu jest coraz bardziej popularna. Wiele ogrodów terapeutycznymi powstaje przy placówkach służby zdrowia. Coraz częściej doświadczenia dobroczynnego wpływu kontaktu z naturą w ogrodach leczniczych próbuje się przenieść na grunt miejskich przestrzeni publicznych.
Parki i ogrody terapeutyczne to bogato ilustrowana, zawierająca ponad 300 fotografii rozwiązań zastosowanych na terenach zielonych książka, w której opisano szereg cech przestrzennych i elementów wyposażenia, jakie mogą przyczynić się do promocji zdrowia użytkowników parków i ogrodów.
Opisany wzorzec parku terapeutycznego może być wykorzystany przy tworzeniu programów rewitalizacji terenów zieleni i parków miejskich przez gminy, przygotowaniu projektów finansowanych z budżetu obywatelskiego, m.in. rewitalizacji przestrzeni międzyblokowych na wielkich osiedlach mieszkaniowych.
Książka jest adresowana do szerokiego grona odbiorców: architektów, architektów krajobrazu, urbanistów, ogrodników i osób pracujących w służbie zdrowia. Pozycja zainteresuje również przedstawicieli władz samorządowych, odpowiedzialnych za jakość życia w mieście, wszystkie osoby zaangażowane w projektowanie i utrzymanie terenów zieleni publicznej, jak też właścicieli prywatnych ogrodów. Adresowana jest również do studentów kierunków związanych z kształtowaniem przestrzeni publicznej lub promocją zdrowia.

Praca została podzielona na cztery części.

W części I przybliżam wybrane teorie wyjaśniające terapeutyczne oddziaływanie krajobrazu na człowieka. Teorie zostały podzielone według obszarów oddzia­ływania związanych z regeneracją psychiczną i fizyczną, kontaktami spo­łecznymi, wspieraniem aktywności fizycznej. W tej części przedstawiłam również powody, dla których podjęłam się próby przybliżenia tematu parków terapeutycznych jako miejsc codziennej dbałości o zdrowie.

W kluczowej części II zostały podane atrybuty wzorcowego parku o właści­wościach terapeutycznych. Zestawienie atrybutów opisałam w pięciu rozdzia­łach. Rozdział I jest poświęcony atrybutom związanym z programem funkcjo­nalnym parku. W rozdziale 2 przedstawiłam podstawowe założenia dotyczące kształtowania parków w zróżnicowanej przestrzeni miejskiej i atrybuty związane ze strukturą funkcjonalno-przestrzenną. Rozdział 3 obejmuje atrybuty dotyczące kształtowania przestrzeni wewnętrznych i formy architektonicznej. W rozdziale 4 znalazły się atrybuty związane z tworzeniem miejsca - mogą mieć na nie wpływ projektanci terenów zielonych. Rozdział 5 jest poświęcony ważnemu tematowi konieczności uwzględnienia wymogów zrównoważonego rozwoju w projektowa­niu parków. W rozdziale 6 umieściłam wzorcowe zestawienie atrybutów parku o właściwościach terapeutycznych, w formie tabeli.

W części III została przedstawiona przykładowa ocena istniejącego Parku Kilońskiego w Gdyni-Chyloni, wykonana według powyższego wzorca. Wybrałam ten park, ponieważ zawiera wiele atrybutów parku terapeutycznego, pomimo niewiel­kiej powierzchni (ok. 4 ha) i lokalizacji w środku osiedla mieszkaniowego, pomię­dzy blokami. Park jest bardzo popularny i chętnie odwiedzany przez mieszkańców. W podobny sposób, jak oceniono Park Kiloński, można zrecenzować każdy istniejący teren zielem publicznej, jak również park nowo powstający - na etapie projektowania.

Część IV została poświęcona istniejącym ogrodom terapeutycznym. Wyjaśni­łam w niej podstawowe definicje i podałam przykłady specjalistycznych ogrodów terapeutycznych zaprojektowanych do prowadzenia terapii określonych schorzeń. Przedstawiłam również wybrane przykłady ogrodów terapeutycznych, sensorycz-nych i tematycznych.

Na końcu książki znajduje się bibliografia i indeks nazw wybranych ogrodów i parków.