Agresja u psów Postępowanie w przypadku zachowań agresywnych u psów

Poszczególne typy agresji wiążą się z różnym poziomem zagrożenia, jakie stano­wi dla otoczenia agresywny pies, i wymagają odmiennych sposobów działania.

Zaklasyfikowanie obserwowanej agresji do określonego typu ułatwiają zawarte w książce opisy zachowań agresywnych, uwzględniające okoliczności występo­wania danego zachowania oraz charakterystyczną dla niego mowę ciała psa. Analiza elementów psychobiologicznych z punktu widzenia ich wpływu na zacho­wanie zwierzęcia pozwala ocenić, jak głęboko sięga zaburzenie funkcjonowania psa i jaki ma związek z jego ogólnym stanem zdrowia.

Podręcznik obejmuje także sporządzony przez Autora rejestr najczęściej spotykanych zaburzeń zachowania, których jednym z objawów są zachowania agresywne. Rozpoznanie typu agresji, ewentualnie rodzaju zaburzenia zachowania u zwierzęcia, ułatwia rokowanie oraz wybór postępowania leczniczego. Autor opisuje dostępne metody terapii behawioralnej oraz farmakoterapii. Całość uzupełnia opis obowiązujących w Polsce prze­pisów prawnych związanych z zachowaniami agresywnymi psów.

Książka Joela Dehasse'a jest podręcznikiem przeznaczonym przede wszystkim dla lekarzy weterynarii. Często są oni pierwszymi specjalistami, do których zgłaszają się właściciele psów po poradę, gdy doszło do pogryzienia. Podręcznik omawia typy agresji wystę­pującej u psów oraz pomaga ocenić, czy zachowanie pacjenta ma charakter prawidłowy, czy patologiczny. Poszczególne typy agresji wiążą się z różnym poziomem zagrożenia, jakie stanowi dla otocze­nia agresywny pies, i wymagają odmiennych sposobów działania.

Zaproponowane przez Autora postępowanie diagnostyczne roz­poczyna się od wstępnej oceny poziomu zagrożenia. Ocenę taką każdy lekarz weterynarii może przeprowadzić w kilka minut.

Podręcznik obejmuje także sporządzony przez Autora rejestr naj­częściej spotykanych zaburzeń zachowania, których jednym z obja­wów są zachowania agresywne. Rozpoznanie typu agresji, ewentualnie rodzaju zaburzenia zachowania u zwierzęcia, ułatwia rokowanie oraz wybór postępowania leczniczego. Autor opisuje dostępne metody terapii behawioralnej oraz farmakoterapii.

Książka zawiera propozycje szeroko pojętego zapobiegania pro­blemowi agresji u psów, zarówno w rodzinie, jak i w społeczeństwie, oraz postępowania w sytuacji bezpośredniego zetknięcia z niebez­piecznym osobnikiem. Całość uzupełnia opis obowiązujących w Polsce przepisów prawnych związanych z zachowaniami agresyw­nymi psów.

Z niniejszej książki Czytelnicy dowiedzą się, jak uczyć psy oraz jak prowadzić terapię behawioralną i farmakoterapię. Zachowania agre­sywne zawsze wymagają zasięgnięcia opinii specjalisty. Nawet w przy­padku sekwencji zachowań wchodzących w skład normalnej reakcji agresywnej istnieje zagrożenie dla otoczenia. Dlatego dobrze jest ocenić poziom ryzyka. Przepisy prawa oraz zasady etyczne nakazu­ją nieść pomoc osobie będącej w niebezpieczeństwie, a zagrożenie ze strony agresywnego psa może być bardzo poważne. Bez opinii eksperta nie ma możliwości oceny jego poziomu.

Kto jest specjalistą? Najlepiej, jeśli w tej roli znajdzie się lekarz weterynarii, ponieważ to on w swojej profesji dotyka psyche i somy psa, fizjologii i patologii. Biolodzy, zoolodzy i psychologowie, a tak­że inni profesjonaliści zajmujący się zachowaniem, w szczególności zwierząt, również mogą wiele powiedzieć o zachowaniu psów. Nie­mniej jednak lekarz weterynarii ma tę przewagę, że posiada wiedzę z różnych dziedzin nauki i może ją wykorzystać w odniesieniu do medycyny behawioralnej. Słowo „medycyna" zostało tu użyte nie­przypadkowo.

Spis treści

Wstęp do wydania polskiego 7

Przedmowa 9

Wprowadzenie 11

„Mój pies ugryzł" 15

Definicja agresji 17

Paradygmat naukowy w badaniach nad agresją 23

Rozwiązywanie problemu agresji psów 27

Ocena poziomu zagrożenia 29

Sekwencja aktów składających się

na reakcję agresywną 41

Zachowania agresywne - przyjmowane pozy 49

Jednostka i elementy psychobiologiczne 59

Okoliczności towarzyszące występowaniu agresji 63

Konsekwencje agresji 69

Rodzaje agresji 79

Agresja obronna 83

Agresja dystansująca 87

Agresja terytorialna 93

Agresja macierzyńska 99

Agresja z rozdrażnienia  103

Agresja ze strachu 109

Agresja przemieszczona 113

Agresja ofensywna 117

Agresja konkurencyjna miedzy psami 119

Agresja konkurencyjna między psami i ludźmi 127

Agresja zaborcza 133

Agresja między psami należącymi do różnych grup społecznych 137

Zachowania łowcze 143

Agresja gończa 149

Agresja nadmierna 153

Agresja na komendę 157

Dziedziczenie agresji 161

Agresja a rozwój psa 165

Diagnoza agresji 175

Klasyfikacja zaburzeń zachowania 179

Terapia agresji 207

Zastosowanie leków psychotropowych 225

Zapobieganie agresji 245

Testy mające na celu prognozę poziomu agresywności 249

Kiedy pojawia się dziecko 253

Odpowiedzialność właścicieli i specjalistów za zachowania psa 263 Załącznik 1 - Wskazówki dla ofiar 265

Załącznik 2 - Wskazówki dla lekarzy 267

Załącznik 3 - Ocena funkcjonowania psa 271

Załącznik 4 - Jak się zachować wobec agresywnego psa 275

Załącznik 5 - Niebezpieczny pies a polskie przepisy prawne na dzień l stycznia 2006 roku 279

O autorze 294

Agresja u psów jest tym bardziej godna polecenia i zainteresowania, że jest jedną z niewielu pozycji o tej tematyce na polskim rynku
Lek. wet. Joanna Iracka, specjalista zaburzeń zachowania

Z wprowadzenia Autora:
Napisałem tę książkę, żeby wyjaśnić, czym naprawdę jest agresja u psów, jakie ma oblicza. Chciałbym, żebyśmy rozumieli problemy z nią związane oraz potrafili je przewidywać i im zapobiegać. Chciałbym również, żebyśmy umieli sobie z nimi radzić i żeby pies mógł mieszkać z nami pod jednych dachem lub żyć w stadzie, stanowiąc jednocześnie minimalne zagrożenie dla otoczenia. Każdy pies może ugryźć. W ogromnej większości przypadków sprawcą ugryzienia jest zwierzę, które mieszka razem z ofiarą lub które ofiara bardzo dobrze zna. Rzadko kiedy jest to błąkający się, bezpański pies. Do ugryzień zwykle dochodzi w domu, rzadziej w miejscach publicznych. Wypadki się zdarzają i zawsze tak będzie. Zależy mi, aby rady zawarte w tym podręczniku pomogły zmniejszyć liczbę oraz stopień nasilenia ataków.