Biomechanika i trening konia

W literaturze jeździeckiej można znaleźć wiele infor­macji na temat sztuki jeździeckiej i treningu koni. Ta książka podchodzi jednak do tematu zupełnie inaczej, a informacje w niej zawarte rzucają nowe światło na trening konia i przygotowanie go do zawodów. Ponie­waż istnieje niewiele badań, które omawiają biomechanikę poszczególnych części ciała konia od strony anatomicznej, w naszych rozważaniach skupiliśmy się na analizie konkretnych elementów ruchów konia, wy­konującego niektóre popularne ćwiczenia.

Celem tej książki jest zaprezentowanie jeźdźcom i trenerom koni sportowych zarysu anatomii funkcjo­nalnej. Umożliwi im to lepsze zrozumienie i przeana­lizowanie ćwiczeń, które ich konie wykonują podczas treningów i zawodów sportowych. Bez podstawowej wiedzy nie sposób zrozumieć motoryki ruchu, a także w sposób racjonalny wprowadzać ćwiczeń przygoto­wujących do elementów wymaganych w różnych dys­cyplinach.

W tej książce znalazły się informacje oparte na wy­nikach badań anatomicznych z przeprowadzonych sekcji, doświadczeniach na temat funkcjonowania układu lokomocyjnego, obserwacjach i ocenie wielu zdjęć i filmów. Analiza tych informacji doprowadziła do lepszego zrozumienia motoryki konia w trakcie wy­konywania ćwiczeń w różnych chodach. Przestawione tu opisy i wyjaśnienia mają przede wszystkim pomóc w zidentyfikowaniu ograniczeń układu kostno-stawowego i mięśniowo-ścięgnowego oraz w przeanalizo­waniu najważniejszych mechanizmów prawidłowego ruchu. Badania zostały celowo ograniczone do tych ćwiczeń, które są najczęściej wykonywane w proce­sie przygotowywania konia do zawodów sportowych. Ma to pomóc trenerom, którzy starają się poprawić wyniki sportowe koni bez narażania aparatu mięśniowo-szkieletowego na kontuzje. Analiza nie jest pełna i można oczywiście omówić jeszcze inne ćwiczenia. W tej książce skupiłem się jednak na najważniejszych aspektach motoryki konia, pozostawiając miejsce dla dalszych studiów i badań nad biomechaniką koni.

Ta publikacja powinna zainteresować wszystkich profesjonalistów związanych z jeździectwem. Przed­stawione w niej koncepcje pozwolą im efektywniej kierować szkoleniem i karierą sportową tych wyjąt­kowych zawodników, charakteryzujących się ogrom­ną sprawnością fizyczną i chęcią do prezentacji swych umiejętności. Lepiej rozumiejąc ograniczenia fizyczne konia, jeździec powinien umieć lepiej kierować ciałem i wpływać na umysł swojego partnera.

Profesor Jean-Marie Denoix

Szkolenie koni ma na celu poprawę ich wyników sportowych bez narażania na kontuzje ich układu mięśniowo-szkieletowego. Książka Biomechanika i trening konia dostarcza wiedzy na temat anatomii funkcjonalnej, która umożliwi trenerom jak najlepsze wykorzystanie poszczególnych ćwiczeń, wykonywanych przez konie podczas treningów – a to z pewnością zaowocuje w trakcie zawodów.
Autor przedstawia najpierw krótki opis biomechaniki najważniejszych grup mięśniowych zaangażowanych w ruch konia, potem omawia mięśnie kończyn piersiowych, miednicznych, szyi i kłody. Jest to baza dla kolejnych rozdziałów, w których skupia się na treningu i podstawowych ćwiczeniach wykorzystywanych w szkoleniu koni.
Tekst jest ilustrowany świetnymi zdjęciami, wykresami i rycinami anatomicznymi opracowanymi przez autora. Książka stanowi bardzo cenną pozycję dla wszystkich profesjonalistów pracujących z końmi: lekarzy weterynarii, trenerów i jeźdźców, naukowców, fizykoterapeutów oraz wykładowców na kursach jeździeckich, a także dla tych miłośników koni, którzy chcą pogłębić swoją wiedzę o budowie i ruchu konia.

Biomechanika i trening konia to jedyna książka, która w tak plastyczny i czytelny sposób łączy informacje o szczegółach anatomii koni z praktycznymi aspektami biomechaniki koni. Wiedza ta jest niezbędna do zrozumienia, jak ciało konia dostosowuje się do obciążeń treningowych w różnych dyscyplinach jeździeckich.
Polecam tę lekturę jeźdźcom, trenerom, fizjoterapeutom i lekarzom weterynarii, którzy nie poprzestają na intuicyjnych metodach pracy z końmi i chcą korzystać z wyników najnowszych badań i z opinii wybitnego specjalisty w dziedzinie biomechaniki kończyn końskich oraz diagnostyki i leczenia kulawizn koni sportowych i wyścigowych.
Autor przeprowadza wnikliwą analizę chodów i elementów jeździeckich i uzmysławia czytelnikowi, jak wygląda ruch najbardziej optymalny oraz które struktury układu mięśniowo-szkieletowego odpowiadają za prawidłowe wykonanie danego elementu.
Jeśli szukasz potwierdzonych naukowo odpowiedzi na pytania, jak najlepiej wykorzystać potencjał sportowy konia, jak unikać kontuzji i trenować bez przeciążeń — jest to książka właśnie dla ciebie.
lek. wet. Katarzyna Żukiewicz

Założeniem tej książki jest przedstawienie czytelnikowi konia w ruchu przez wyjaśnienie biomechaniki poszczególnych części jego ciała na rysunkach i zdjęciach, prezentujących układ mięśniowo-szkieletowy i mięśniowo-ścięgnowy.
Autor wykorzystał do pracy nad książką wyniki najnowszych badań naukowych, obserwacje z przeprowadzonych sekcji, a także różnorodne zdjęcia i nagrania wideo i przełożył bogaty materiał na praktyczne wskazówki i zalecenia. Na szczególną uwagę zasługują sugestie ćwiczeń w zależności  od sposobu użytkowania konia.
Książkę tę polecam przede wszystkim terapeutom, którym posłuży jako źródło zaleceń treningowych dla koni przygotowywanych do sportu lub przechodzących rehabilitację po przebytych kontuzjach. Jeźdźcom i trenerom pozwoli ona zrozumieć przyczyny ograniczeń sportowych konia i podjąć najlepsze decyzje o wyborze odpowiednich ćwiczeń.
dr inż. Maria Soroko

Jean-Marie Denoix jest autorytetem na skalę światową z dziedziny anatomii stosowanej, biomechaniki, diagnostyki obrazowej i diagnostyki klinicznej kulawizn końskich. Jeździ konno, powozi zaprzęgami kłusaków i jest pilnym obserwatorem sportów jeździeckich.

Podobnie jak wielu innych jeźdźców i trenerów, rozwi­jałem swoją karierę nie tylko bazując na własnym do­świadczeniu zawodowym, ale też nieustannie się ucząc i czytając teksty napisane przez uznanych w świecie szkoleniowców i jeźdźców.

Większość dotychczas opisanych technik treningo­wych została opracowana na podstawie doświadczeń i działań instynktownych. Opierano się raczej na wła­snych umiejętnościach i zdrowym rozsądku, aniżeli na danych naukowych,

Celem jeźdźców sportowych jest doprowadzenie koni do szczytowej formy - przy jednoczesnym zacho­waniu ich fizycznej i psychicznej integralności.

Oblicze sportu zmienia się w szybkim tempie i konie na całym świecie nie różnią się od siebie pod wzglę­dem jakości. To niewielkie zróżnicowanie pobudza środowisko jeździeckie do ciągłego rozwoju, co ma wpływ na jakość sportu i uczestniczących w nim koni. Podobnie jak w innych dyscyplinach sportowych, roz­wój jeździectwa w dużej mierze korzysta z wiedzy i tez badaczy z dziedzin powiązanych ze sportem. Opubli­kowane wyniki ich badań mogą być bardzo pomocne w naszej codziennej pracy. Wykorzystując swe wieloletnie doświadczenie, Jean--Marie Denoix dostarczył nam publikację pełną szcze­gółowej, rzetelnej wiedzy. Książka ta jest rozwinięciem wcześniejszego opracowania Biomechanics and Physical Training of the Horse wydanego we współpracy z fran­cuskim magazynem jeździeckim „UEperon" które przez wiele lat uznawałem za wspaniałą pomoc w szkoleniu.

Tę książkę czyta się łatwo. Rysunki, zdjęcia i komen­tarze są dla czytelnika zrozumiałe i mam nadzieję, że wiele osób zainteresowanych jeździectwem sięgnie po nią bez wahania.

Pamiętając o zaleceniach wielkich mistrzów jeź­dzieckich i nie zapominając o ich pracy, powinniśmy korzystać z dostępnej nam wiedzy, by jak najlepiej przygotować nasze konie do sportu, który dla nich wy­braliśmy. Jesteśmy im to winni.

Życzę miłej lektury.

Jean-Maurice Bonneau,

były trener francuskiej ekipy skoczków,

trener brazylijskiej ekipy skoczków

Trener, który chce poprawić osiągnięcia konia, powi­nien umieć oceniać jego możliwości i wiedzieć, jak równoważyć jego słabe strony. Wyszkolenie konia sportowego wymaga dogłębnego zrozumienia upra­wianej dyscypliny. Ta książka powstała, aby przybli­żyć czytelnikowi zagadnienia biomechaniki podczas treningu konia sportowego.

Prezentacja tych koncepcji rozpoczyna się od wy­jaśnienia paru prostych pojęć z zakresu biomechaniki najważniejszych mięśni zaangażowanych w ruch. Wy­konanie ćwiczenia nie może się odbyć bez aktywizacji układu mięśniowego, a więc pierwsze trzy rozdziały skupiają się na opisie działania poszczególnych grup mięśniowych w kończynach piersiowych, w kończy­nach miednicznych oraz w szyi i kłodzie. Prowadzi to do rozdziału omawiającego biomechanikę związaną z jazdą z niskim ustawieniem szyi. Wiedza na temat funkcjonalnej anatomii mięśniowo-ścięgnowej po­zwala ocenić użyteczność danego ćwiczenia i zrozu­mieć, jak działa, jakie są jego wady i zalety. To właśnie będzie treścią kolejnych rozdziałów, ze zwróceniem uwagi na istotę poszczególnych ćwiczeń wykorzystywanych w treningu koni.

Niezależnie od dyscypliny, w jakiej koń jest szkolo­ny, powinien jednocześnie być poddawany treningowi kondycyjnemu i siłowemu.

Celem treningu kondycyjnego jest zwiększenie możliwości oddechowych oraz wydolności sercowo--naczyniowej. Umożliwia to wydłużenie czasu trenin­gu o zwiększonym wysiłku oraz skraca czas regenera­cji po wysiłku.

Trening siłowy ma dwa cele:

1. poprawienie elastyczności stawów, które uru­chamiane są przez działanie ścięgien i mięśni (te struktury odgrywają istotną rolę w kontrolowa­niu działania i w stabilizacji stawów);
2. wykształcenie skutecznych skurczów i doprowa­dzenie do dobrej koordynacji pracy mięśni, dzię­ki czemu ruch staje się bardziej pewny, płynny i swobodny

W treści

Część 1. Grupy mięśniowe i ich działanie

Kończyna piersiowa; Kończyna miedniczna; Szyja i kłoda

Część 2. Analiza biomechaniczna podłużnych ruchów konia

Niskie ustawienie szyi

Biomechanika cofania

Część 3. Analiza biomechaniczna chodów bocznych

Kończyny przednie; Kończyny miedniczne; Mięśnie kręgosłupa i kłody; Różnice biomechaniczne między ciągiem a łopatką do wewnątrz; Zalety i wady chodów bocznych

Część 4. Analiza biomechaniczna skoków

Najazd, odskok, odbicie; Najazd i odbicie przed przeszkodą: biomechanika głowy, szyi, kłody i miednicy; Faza lotu nad przeszkodą: biomechanika kłody i kręgosłupa; Faza lotu nad przeszkodą: biomechanika kończyn; Faza lądowania: biomechanika kręgosłupa; Faza lądowania: biomechanika kończyn; Biomechanika w szeregach skok-wyskok