Pilna potrzeba regeneracyjnego wapniowania gleb w Polsce

Celem niniejszej instrukcji jest zwrócenie uwagi na skutki środowiskowe i zagrożenia jakie niosą gleby wymagające wapnowania regeneracyjnego, a także oszacowanie zapotrzebowania na wapno do wapnowania regeneracyjnego oraz przedstawienie ich udziału w strukturze użytków rolnych.

Naturalne warunki do produkcji rolnej w naszym kraju, z powodu małej urodzajności gleb oraz bardzo dużej zmienności pogody, nie są zbyt sprzyjające. W ogólnej powierzchni gruntów ornych gleby bardzo lekkie stanowią ponad 30%, a lekkie niemal 35%. Gleby te mają małą pojemność wodną i pokarmową, a ponadto silnie ulegaj ą procesom zakwaszenia. Klimat w Polsce charakteryzuje się krótkim okresem nasłonecznienia i niewystarczającą, na ogół, ilością opadów które są niekorzystnie rozłożone, gdyż większość przypada na okres jesieni - zimy, gdy gleba nie jest wystarczająco chroniona przez okrywę roślinną. W związku z tym, względny nadmiar wody przesiąka do głębszych warstw i tracony jest w sposób nieproduktywny. Przesiąkająca woda wymywa składniki pokarmowe, a przede wszystkim, kationy tj. wapń i magnez. Dlatego specyfika warunków glebowych i klimatycznych składa się na silne zakwaszenie gleb w naszym kraju. Ponadto kwaśne deszcze i stosowanie nawozów fizjologicznie kwaśnych (głównie azotowych) pogłębia straty wapnia i magnezu. Ogólnie straty wapnia z gleby szacowane są na około 140 kg CaO rocznie z każdego hektara użytków rolnych (UR). Przy obecnym zużyciu nawozów wapniowych na poziomie około 60 kg CaO/ha straty te nie są nawet równoważone.

Spis treści

Ogólna charakterystyka gleb w Polsce

Zużycie nawozów wapniowych w Polsce

Regeneracyjne wapnowanie gleb w Polsce

Udział gleb wymagających wapnowania regeneracyjnego

Zapotrzebowanie na nawozy do wapnowania regeneracyjnego

Wycena kosztów wapnowania

Środowiskowe skutki zakwaszenia gleb

Odczyn gleb a szkodliwość metali ciężkich

Toksyczność glinu

Toksyczne działanie glinu na organizm ludzki

Wpływ odczynu na zawartość mikroelementów

Wpływ odczynu na aktywność biologiczną

Wpływ zakwaszenia na jakość wód

Agrotechnika wapnowania