Techniki badawcze w diagnostyce radiologicznej psów

Książkę  tę nazwano „książką kucharską” dla lekarzy praktyków, parających się diagnostyką radiologiczną. Taki też wydaje się zamysł głównego autora: w sposób zwięzły, a zarazem praktyczny, przedkłada Czytelnikowi wskazówki techniczne, pomagające prawidłowo wykonać badanie radiologiczne. Warto podkreślić, iż opis wszystkich projekcji radiologicznych zawiera istotne w badaniu dane anatomiczne. Autor w każdej projekcji podaje przebieg promienia centralnego i kolimację wiązki promieni, podkreślając wagę tych procedur w przygotowaniu prawidłowej ekspozycji. J.P. Morgan uwzględnia też tzw. „techniki rzadkie” między innymi technikę bezekranową. Autor w każdym przypadku zwraca uwagę na ustawienia aparatu, podkreślając ich wpływ na wartość badania. W książce poświęcono dużo miejsca badaniu radiologicznemu głowy, kręgosłupa i miednicy, a więc obszarom, które w procesie diagnostycznym sprawiają najwięcej trudności. Również w wyjątkowy sposób J.P. Morgan odnosi się do badania radiologicznego pacjenta po urazie. Zwraca uwagę na bolesność niektórych procedur radiologicznych, podając jednocześnie rozwiązania dla tego typu problemów. Książka ta powinna znaleźć się w księgozbiorze każdego lekarza weterynarii i personelu pomocniczego, zajmujących się diagnostyką radiologiczną. Oddając tę książkę środowisku weterynaryjnemu, wierzymy, że zostanie przez nie dobrze przyjęta.

Techniki badawcze w diagnostyce radiologicznej psów ułatwiają przeprowa­dzenie badania radiologicznego psa. Autorzy przedstawili projekcje, które dają wspaniałe wyniki w większości klinicznych sytuacji. Książka zawiera prak­tyczne wskazówki co do badania poszczególnych struktur ciała psa, dlatego powinna znajdować się w każdej pracowni radiologicznej. Na rycinach przed­stawiono - oprócz ułożenia - wiele metod poskramiania pacjenta. Każdy roz­dział prezentuje wszystkie projekcje wykorzystywane w badaniu poszczegól­nych części ciała oraz krótki opis przebiegu promienia centralnego. Tam, gdzie to konieczne, określono odległość między ogniskową a filmem oraz przedstawiono rzadko stosowane badanie bezekranowe. Szczególną uwagę poświęcono badaniom radiologicznym głowy i kręgosłupa, ponieważ bada­nie tych części ciała sprawia trudności i wymaga zastosowania kilku projek­cji. Ze względu na częste zranienia miednicy i stawów biodrowych oraz aby ułatwić ocenę dysplazji stawów biodrowych i zespołu ogona końskiego, szcze­gółowo przedstawiono również badania tych struktur. Na końcu każdego roz­działu znajduje się miejsce na notatki, gdzie użytkownik książki może zapisy­wać nowe użyteczne techniki.

Niniejsza książka stanowi doskonałe źródło wiedzy zarówno dla studentów medycyny weterynaryjnej, jak i lekarzy praktyków, zajmujących się diagno­styką radiologiczną.

Książka pod tytułem Techniki badawcze w diagnostyce radiologicznej psów to znakomite uzupełnienie literatury fachowej z zakresu radiologii weterynaryjnej.

Spis treści

Wprowadzenie 13

Badanie klatki piersiowej 21

Badanie jamy brzusznej  37

Badanie głowy   53

Badanie żuchwy   74

Badanie przewodów nosowych, zatok okołonosowych i szczęki  80

Badanie stomatologiczne  86

Badanie gardła 96

Badanie kręgosłupa  101

Kręgosłup - odcinek potyliczno-szczytowo-obrotowy  104

Kręgosłup - odcinek szyjny 116

Kręgosłup - odcinek szyjno-piersiowy 122

Kręgosłup - odcinek piersiowy    128

Kręgosłup - odcinek piersiowo-lędźwiowy 134

Kręgosłup - odcinek lędźwiowy 140

Kręgosłup - odcinek lędźwiowo-krzyżowy 146

Badanie okolicy miednicy 153

Badanie kończyny piersiowej   173

Badanie łopatki   176

Badanie stawu ramiennego   184

Badanie kości ramiennej   194

Badanie stawu łokciowego   204

Badanie przedramienia   212

Badanie stawu nadgarstkowego, śródręcza i palców  218

Badanie kończyny miednicznej   227

Badanie kości udowej   230

Badanie stawu kolanowego  240

Badanie kości strzałkowej i piszczelowej  252

Badanie kości stepu, śródstopia i palców 258

Przedmowa do wydania angielskiego

Książka ta została napisana, aby ułatwić badanie radiologiczne psów. Omówiono w niej wszystkie projekcje stosowane podczas badań bezkontrastowych. Publikacja ta przedstawia również najczęstsze przyczyny wykonywania badań rentgenowskich oraz związane z nimi problemy. Każdej projekcji towarzyszą

zwięzły opis ułożenia pacjenta i centrowania wiązki promieni rentgenowskich, rysunki przedstawiające ułożenie pacjenta oraz szkice oczekiwanego radiogramu. Zwrócono szczególną uwagę na badania radiologiczne głowy i kręgosłupa ze względu na trudności w przeprowadzeniu tego badania oraz konieczność

wykonania wielu złożonych projekcji. Wiele miejsca poświęcono też badaniu miednicy i stawów biodrowych, ponieważ są one najczęściej narażone na urazy, a także wymagają tego typu badania podczas diagnostyki wrodzonych chorób stawów biodrowych. Książka powstała z myślą o studentach medycyny weterynaryjnej i technikach pracujących w klinikach. Jest szczególnie przydatna podczas badania radiologicznego. Stanowi użyteczne źródło wiedzy zarówno w praktyce weterynaryjnej, jak i w nauce.

Joe P. Morgan

Davis, październik 1997

Wprowadzenie

Badanie radiologiczne

Informacje uzyskane podczas badania radiologicznego w dużym stopniu zależą od sposobu, jakim to badanie zostało przeprowadzone. Zazwyczaj badanie stawu kolanowego u młodych psów z podejrzeniem przewlekłych zmian nie jest ryzykowne i technik lub pielęgniarka weterynaryjna może dowolnie wybrać metodę (fizyczną, jak i farmakologiczną) poskromienia zwierzęcia. Trudniej jest natomiast zbadać pacjenta po urazie ze złamaną kością udową, tym bardziej kiedy występuje też odma opłucnowa lub uszkodzenie płuc. Innymi słowy, dobór metody badania radiologicznego zależy od stanu pacjenta. Tak więc każdy pacjent stanowi nowe wyzwanie dla technika. Należy podjąć świadomą decyzję, jak przeprowadzić badanie, aby było bezpieczne dla pacjenta i nie traciło na wartości diagnostycznej. Chcielibyśmy przedstawić pozycje i projekcje diagnostyczne, które pozwolą na otrzymanie w pełni wartościowych diagnostycznie zdjęć rentgenowskich. Poważnym błędem jest przekonanie, że istnieje jedna metoda, którą można wykorzystać do poszczególnych badań radiologicznych u wszystkich pacjentów. Z tego powodu, w tej książce często opisywaliśmy różne metody ułożenia i poskromienia. Metoda, która jest wartościowa przy badaniu jednego psa, u drugiego . ze względu na inny rodzaj urazu lub chorobę . może być przeciwwskazana.

Mamy nadzieję, że dla Czytelnika książka ta będzie swoistym przewodnikiem i pozwoli mu rozwinąć nowe techniki, które z powodzeniem będzie stosował w praktyce.