Kury chów pozafermowy

Chów kur w drobnych stadkach, czyli tzw. chów przyzagrodowy, ma bardzo długą tradycję i prowadzony jest nadal w indywidualnych gospodarstwach wiej­skich i na działkach przydomowych. W chowie drobnostadkowym znajduje się obecnie około 26 min kur, co stanowi około 65% pogłowia kur niosek jaj spo­żywczych. 1,2-1,3 min małych stadek po około 15-20 niosek produkuje około 2,6 mld jaj z przeznaczeniem głównie na samozaopatrzenie. Produkcja w gos­podarstwach wiejskich jest wybitnie sezonowa ze szczytem nieśności w okresie wiosenno-letnim, wpływa więc bezpośrednio na wahania podaży jaj na rynek i związane z tym zróżnicowanie cen. Pomimo że przydomowy chów drobiu ukierunkowany jest głównie na samozaopatrzenie, uzyskiwane w gospodarstwie nadwyżki ponad potrzeby własne, mogą być źródłem dodatkowego dochodu (np. sprzedawane do wiejskich restauracji lub zagospodarowane w ramach rozwijającej się agroturystyki.

Popularność chowu drobnostadkowego kur wynika z faktu, że produkty spo­żywcze, tj. jaja (nieocenione pod względem wartości odżywczej) i dobrej jakości mięso są wartościowym urozmaiceniem codziennej diety. Chów kur w gospo­darstwie daje również możliwość wykorzystania pasz wyprodukowanych we własnym zakresie (zboża, zielonka) i różnego rodzaju pasz odpadkowych, które obniżają koszty żywienia.

W chowie przyzagrodowym kury mają możliwość korzystania z podwórek wiejskich, sadów, ogrodów, łąk, ściernisk oraz nieużytków. Zapewnia to ptakom swobodę ruchu, dostęp do naturalnych żerowisk, świeżego powietrza i promie­niowania słonecznego. Jaja kurze, pochodzące z chowu przyzagrodowego, jako jaja "wiejskie", uchodzą powszechnie w opinii konsumentów za smaczniejsze i zdrowsze niż wyprodukowane w warunkach chowu formowego, dlatego cieszą się na rynku dużą popularnością.

Wzrastające zapotrzebowanie konsumentów na "zdrowe" jaja i mięso obser­wuje się w wielu krajach Europy (Niemcy, Francja, Szwajcaria, Dania, Szwecja), gdzie podejmowane są próby ekstensywnego chowu kur. Zmierzają one do opracowania technologii "proekologicznego" utrzymania i żywienia kurcząt rzeźnych oraz niosek.

Spis treści

Wstęp

Typy i mieszańce użytkowe

Typy użytkowe

Upierzenie kur i zjawisko autoseksingu

Ośrodki hodowli zarodowej w Polsce, zestawy rodzicielskie i mieszańce ogólnoużytkowe

Zaopatrywanie się w materiał do chowu

Ocena przydatności ptaków do chowu

Ocena piskląt

Ocena młodych kurek

Ocena kur rocznych

Pomieszczenia

Budowa i wykonanie nowych pomieszczeń

Wskaźniki do projektowania i adaptacji pomieszczeń

Wyposażenie kurnika

Wybiegi

Ogólne zasady wychowu kurcząt i użytkowania niosek

Wymagania środowiskowe

Przygotowanie pomieszczeń do wychowu

Postępowanie z kurczętami

Użytkowanie nieśne

Postępowanie z jajami

Żywienie kurcząt i kur

Składniki pokarmowe i ich rola w żywieniu

Pasze stosowane w żywieniu

Zasady żywienia kurcząt i kur

Mieszanki specjalistyczne

Systemy karmienia

Praktyczne komponowanie dawek pokarmowych

Planowanie zapotrzebowania na pasze

Podtuczanie kur przed ubojem

Odchów kurcząt brojlerów

Dbałość o zdrowie

Higiena kurnika, dezynfekcja i środki dezynfekcyjne

Rodzaje chorób i sposoby zapobiegania

Ekonomiczne uwarunkowania chowu drobnostadkowego kur

Zagospodarowanie pomiotu