Nauka jazdy konnej

Wilhelm Museler uznawany jest wśród niemieckich trenerów za klasyka. Jego „Nauka jazdy konnej" z 1933 roku zaliczana jest do najbardziej znanych i najczęściej czytanych podręczników jeździeckich. Od dziesię­cioleci jej treść przyczynia się do rozpowszechniania sztuki jeździeckiej i fundamentalnych zasad w szkoleniu jeźdźca i konia. W obecnych czasach poglądy autora nie straciły nic ze swojej aktualności. Nieprzemijającą wartością tego wykładu jest przedłożenie reguł, a nie ustanowienie dogmatów. „Przećwicz" i „wypróbuj" to maksymy Wilhelma Muselera.

Nauka jazdy konnej jest dla początkujących i zaawansowanych jeźdźców nieodzownym kompedium teoretycznym. Podstawową sprawą jest tutaj rozwinięcie u jeźdźca wyczucia działań na koniu, które trzeba cały czas testować.

Opis wyczucia jeździeckiego, jeśli chodzi o poprzednie wydania, wydaje się w niektórych obszarach mylący. W nowym, starannie przepracowa­nym wydaniu starano się fragmenty takie wychwycić i skomentować z dzisiejszej perspektywy.

Książka Wilhelma Miiselera od blisko 80 lat cieszy się niesłabnącym powodzeniem. Wydanie niemieckie z 2006 roku zostało opatrzone uwagami znaczących postaci świata jeździeckiego. Stanowią one komentarz, uzupełnienie, a czasem dyskusję z tezami stawianymi przez autora. Zmusiło to polskiego wydawcę do gruntownego przeredagowania tej książki a także przygotowania nowego tłumaczenia, które ujednoliciłoby terminologię i ukazało dyskursywny charakter tej publikacji. Polskie jeździectwo radykalnie zmieniło się w ostatnim ćwierćwieczu, a mijająca dekada jest wyjątkowo korzystna zwłaszcza dla ujeżdżenia. „Nauka jazdy konnej" stanowi istotny punkt odniesienia w krajach, będących potęgami jeździeckimi. Wydaje się, że nowe wydanie dla polskiego czytelnika także okaże się inspirujące.

Jeździć konno może nauczyć się każdy, albowiem jeździectwo jest umiejętnością, którą zdobywa się tylko poprzez stałe ćwi­czenia i dociekliwe próby, a nie przez naśla­dowanie innych. Ukoronowaniem tej pracy będzie jazda w prawidłowej postawie. Jeździectwo ma w sobie piękno i może być uznane za sztukę. Każdy chciałby czuć się artystą. Dane to jest jednak tylko temu, kto całym sercem wniknie w psychikę konia i kto nie przemocą, ale wyczuciem nawiąże z nim porozumienie.

Wyczucie jeździeckie nie jest czarną magią. Każdy może je w sobie wyrobić i osiągnąć nawet bardzo wysoki stopień wtajemniczenia. Pełna harmonia pomiędzy jeźdźcem a ko­niem, stwarzająca poczucie piękna jest osta­tecznym celem każdego szkolenia. Oby każdy jeździec dążąc do tego celu pamiętał jak trudna to jest droga, także dla zwierzęcia.

Spis treści:

SZKOLENIE JEŹDŹCA14

Jak jeździec uczy się siedzieć w siodle? 16

Równowaga 17

Rozluźnienie 19

Jak jeździec uczy się włączać w ruch konia? 22

Prawidłowe działanie krzyża 25

Obustronne przyciąganie krzyża 26

Jednostronne przyciąganie krzyża 27

Jak jeździec nabiera wyczucia jeździeckiego 28

Jak jeździec uczy się oddziaływać na konia? 30

Działanie łydkami 31

Ułożenie łydek  32

Trzymanie strzemion 32

Położenie kolan            34

Zamknięcie kolan 34

Ułożenie palców stopy  34

Działanie ciężarem ciała jeźdźca 35

Dosiad w równowadze 35

Równowaga w ruchu do przodu 37

Działanie ciężarem ciała jeźdźca w ruchu do przodu i do tyłu 39

Równowaga w ruchach bocznych 39

Boczne oddziaływanie ciężarem ciała 41

Działanie wodzami 42

Działanie krzyżem 48

Jak nauczyć konia pilności? 51

SZKOLENIE KONIA      54

Psychika konia57

Cel szkolenia 57

Podstawowe uwagi dotyczące ujeżdżania 59

Przebieg ujeżdżania 60

Pierwsza faza ujeżdżania 60

Przyzwyczajanie nieujeżdżonego konia do ciężaru jeźdźca 60

Druga faza ujeżdżania 61

Ustawienie konia na pomoce 61

Co rozumiemy przez ustawienie konia na pomoce? 62

Jak wygląda koń ustawiony na pomoce? 63

Jak jeździec może wyczuć, czy koń jest ustawiony na pomoce? 66
Skąd jeździec wie, że jego koń jest całkowicie rozluźniony? 66

Jak jeździec może wyczuć, czy koń odpowiada na działanie łydek i krzyża?       66

Jak jeździec może wyczuć, że koń jest na wodzach? 68

Jak jeździec może wyczuć, że koń idzie w równowadze? 69

Prostowanie konia 70

Jak ustawia się konia na pomoce? 71

Ustawianie na pomoce konia ujeżdżonego 71

Ustawianie na pomoce konia nieujeżdżonego 71

Ustawianie na pomoce konia źle ujeżdżonego 72

Płochliwość 74

Baranie skoki 75

Wspinanie się 75

Ponoszenie 76

Przyciskanie do bandy  76

Ciągnięcie do koni i stajni 76

Jak korygować złe nawyki konia? 77

Jak źle ujeżdżonego konia uczyć reakcji na działania popędzające? 77

Ustawianie źle ujeżdżonego konia 78

Opuszczenie i wyciąganie szyi konia (pokazywanie źle ujeżdżonemu koniowi drogi w dół) 80

Jak źle ujeżdżony koń odnajduje wodze? 82

Przyjęcie wodzy przez konia i zbieranie go poprzez półparady 83

Problemy, wątpliwości i błędy przy korygowaniu konia 83

Co rozumiemy przez jazdę w postawie?85

Długa (drągowata) szyja u konia 87

Trzecia faza ujeżdżania 87

Zebranie i podniesienie konia 87

Postawa użytkowa konia 93

Postawa ujeżdżeniowa konia 93

Samoniesienie  93

ĆWICZENIA 96

Rozprężanie i ćwiczenia rozluźniające konia 97

Ćwiczenia zbierające, kształtujące posłuszeństwo konia97

Pomoce do ruszania stępem, zakłusowania i pełnej parady 98

Cofanie101

Stęp i kłus 102

Ustawienie i wygięcie 102

Zwroty w miejscu 106

Zwrot na przodzie 107

Zwrot na zadzie108

Jazda po łuku 110

Pótpiruet 113

Zmniejszanie i powiększanie koła 115

Zagalopowanie115

Galop 117

Łopatka do przodu i odginanie  119

Jazda na dwóch śladach121

DALSZE SZKOLENIE JEŹDŹCA l KONIA 128

Jazda na ujeżdżalni 128

Figury na ujeżdżalni 130

Jazda w terenie131

Półsiad132

Wjazdy i zjazdy134

Skoki przez przeszkody            136

Szkolenie konia w skokach przez przeszkody 137

Najazd na przeszkodę 140

Zachowanie się jeźdźca podczas skoku            141

Błędy popełniane przez konia w czasie skoku    147

Potknięcie się konia lub uderzenie o przeszkodę           147

Lądowanie po skoku 147

Konkursy          149

Polowania konne - parce force  154

WYPOSAŻENIE JEŹDŹCA l KONIA158

Wyposażenie jeźdźca 159

Wyposażenie konia 160

Kiełzno i siodło160

Wodze pomocnicze 161

Bandaże/kamasze 163

Podkuwanie 163

Środki pomocnicze w szkoleniu konia 163

Głos 163

Lonża 164

Koziołki (cavaletti) 165