Truskawka – zeszyt uprawowy

Intensywnie, w różnych systemach, bezpiecznie

Kto nie lubi truskawek? Chyba nie ma takiej osoby. Od zawsze te owoce kojarzone były z początkiem lata, bo symbolicznie kończyły okres małej dostępności owoców na sklepowych półkach. Oczywiście kiedyś, 30 lat wstecz, truskawki były owocami typowo sezonowymi, dostępnymi przez krótki czas w roku i wyczekiwanymi. Dziś - dzięki postępowi hodowlanemu, technologicznemu i rozwojowi transportu międzynarodowego - możemy cieszyć się nimi przez praktycznie cały rok. Polskie owoce są dostępne już od początku maja (z upraw szklarniowych) do końca października (z upraw tunelowych).

Zauważalny rok do roku jest wzrost konsumpcji truskawek w kraju, także poza tradycyjnym sezonem. Oprócz krajowych owoców, lukę między październikiem a majem wypełniają owoce z Hiszpanii i Grecji, rzadziej z Maroko. W przypadku owoców świeżych - jak podają specjaliści z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB w Warszawie - przywóz truskawek do Polski zwiększył się z 12,5 tys. ton w 2015 r. do 17,2 tys. ton w 2020 r. i do 18,6 tys. ton od stycznia do października 2021 r. Obserwuje się jednocześnie spadek powierzchni upraw i wielkości zbiorów w kraju. Plantacje truskawki w 2020 r. zajmowały niespełna 32,4 tys. ha, wobec 55 tys. ha w 2013 r. i 37,2 tys. ha w 2010 r. W 2021 r. zbiory z powierzchni 33,5 tys. ha wyniosły ok. 155 tys. ton owoców (w 2018 r. było to ponad 205 tysięcy!).

Skąd takie zmiany? Wynikają one w dużej mierze z ograniczenia w produkcji truskawek na potrzeby przemysłu przetwórczego. Eksport mrożonych owoców, który jeszcze w 2015 r. wyniósł 123,2 tys. ton, w 2020 r. obniżył się do wielkości 87,5 tys. ton. Inną przyczyną spadku wielkości areału plantacji truskawek w kraju jest z pewnością coraz większa intensyfikacja uprawy: odejście od tradycyjnych upraw polowych mało plennych odmian na korzyść upraw intensywnych, dobrze plonujących odmian w różnego rodzaju nowoczesnych systemach. Dodatkowo plantatorzy korzy-stają coraz częściej z wysokiej jakości i zdrowotności sadzonek, dzięki czemu są w stanie osiągać lepsze efekty w plonowaniu i wyższe dochody, według zasady „mniej a lepiej". Wielu plantatorów podkreśla, że uprawa pod osłonami daje wiele korzyści, pomimo konieczności zaangażowania niemałych środków na starcie.

W przygotowanej przez wydawnictwo Plantpress pozycji pokazujemy wiele istotnych aspektów produkcji truskawek: od sadzonek i odmian, przez systemy uprawy, ochronę roślin, nawożenie, nawadnianie po zbiór, przechowywanie i sprzedaż. Tak szeroki wachlarz tematów udało nam się zgromadzić dzięki współpracy z grupą specjalistów reprezentujących najważniejsze ośrodki naukowe w kraju oraz praktykami, którzy chętnie dzielą się swoją fachową wiedzą.

Miłej lektury!

Dorota Łabonowska-Bury

Spis treści

Odmiany i technologia uprawy

Oferta odmianowa

Sadzonki a technologia

Ile kosztuje założenie plantacji truskawki deserowej?

Systemy uprawy: jaki wybrać

Agrotechnika

Najlepsze stanowisko pod plantację

Odkażanie gleby. Czy konieczne?

Źródła wody i przydatność do nawadniania

Mechanizacja podczas sadzenia

Okrywanie chroni przed uszkodzeniami mrozowymi

Uprawa w tunelu: klimat

Owady zapylające w akcji, czyli różnice wzmacniają efekt

W systemie bezglebowym

Ratunek w perlicie

Węgiel brunatny jako podłoże dla truskawki

Nawożenie

Preparaty poprawiające właściwości gleby

Optymalne żywienie mineralne

Krzem dla truskawki

Biostymulacja: poprawa odporności roślin na choroby i szkodniki

Ogólne zasady dotyczące fertygacji w jagodnikach

Strategie fertygacji truskawki powtarzającej

Racjonalne nawadnianie

Ochrona

Choroby truskawki – opracować strategię

Pestalotiopsis clavispora – nowy patogen truskawki

Wirusy i fitoplazmy atakują truskawkę

Jak chronić biologicznie?

Szkodniki podgryzające korzenie

Nicienie na plantacji

Szkodniki w polu i pod osłonami

Mączlik wiciokrzewowy – potencjalny szkodnik truskawki pod osłonami

Ślimaki w jagodnikach

Jak zwalczać chwasty na plantacji?

Najlepsze opryskiwacze na plantacje

Technologia post-harvest

Zbiór i przechowywanie. Zachować jakość

Rola i ranga opakowania

Pick-your-own, czyli moda na samozbiory